De ontdekking van deze nieuwe soort vond plaats na heronderzoek van fossielen die in 1978 waren gevonden; deze wezens heersten in de zee toen dinosaurussen op het land leefden zeemonster.
Een internationale groep wetenschappers heeft het bestaan bevestigd van een oud zeemonster met een lange nek dat leefde in het Jura-tijdperk, ongeveer 183 miljoen jaar geleden. Specialisten konden deze nieuwe soort identificeren dankzij een fossiel dat 47 jaar geleden in Duitsland werd gevonden, in een gebied dat in de paleontologie bekend staat om de verscheidenheid en de uitzonderlijke staat van bewaring van de fossielen die er worden gevonden.
De nieuwe soort, die de naam Plesionectes longicollum kreeg, wat ‘langnekzwemmer’ betekent, werd erkend nadat onderzoekers de fossielen die in 1978 waren gevonden opnieuw bestudeerden. Zo bevestigden ze het bestaan van deze prehistorische zeereptielen, die in de zee leefden toen de dinosaurussen het land beheersten.
Het bewijs was al jarenlang voor het grijpen. Zoals uitgelegd in een deze week gepubliceerd onderzoek met de titel ‘Plesionectes longicollum, een nieuwe plesiosaurus ontdekt in Duitsland’, was het fossiel al eerder gedeeltelijk onderzocht, maar was er nooit een volledige analyse uitgevoerd.
Sven Sachs, wetenschapper bij het Natuurhistorisch Museum in Bielefeld, Duitsland, en hoofdauteur van het onderzoek, legt uit: “Dit exemplaar bevond zich al tientallen jaren in onze collecties, maar de anatomie en taxonomie ervan waren nog nooit in detail bestudeerd in eerdere onderzoeken.”
“Onze gedetailleerde analyse bracht een ongebruikelijke combinatie van botkenmerken aan het licht die hem duidelijk onderscheiden van alle tot nu toe bekende plesiosaurussen”, aldus de onderzoeker op de officiële website van de ontdekking.
Om te bepalen dat het om een nieuwe soort gaat, hebben de wetenschappers de lengte van het bot aan de achterkant van de schedel, de ongewoon lange nek met 43 wervels en het feit dat de stekels op de nek en de voorkant van de borst langer zijn dan hoog, als onderscheidende kenmerken genomen.
Nu denken Sachs en zijn coauteur, Daniel Madzia van de Poolse Academie van Wetenschappen, dat er in verschillende gebieden in Zuid-Duitsland meer bewijs te vinden is voor de diversiteit van zeereptielen, aangezien de vondsten zijn gedaan in het Posidonia-leisteen, een geologische formatie uit het onder-Jura die bekend staat om de uitzonderlijke staat van bewaring van fossielen van deze reptielen.
“Deze ontdekking voegt nog een stukje toe aan de mozaïek van de evolutie van mariene ecosystemen op een cruciaal moment in de geschiedenis van de aarde”, aldus Madzia, die verder uitlegt: “De vroege Toar-periode, toen dit dier leefde, werd gekenmerkt door ingrijpende veranderingen in het milieu, waaronder een grote oceanische anoxische gebeurtenis die het zeeleven over de hele wereld beïnvloedde.”
De overblijfselen van Plesionectes, die tot de familie van de plesiosaurussen behoort, zijn de oudste vondst van dit soort in de regio Holzmaden, Duitsland. Aangenomen wordt dat dit exemplaar nog niet volgroeid was op het moment van fossilisatie, maar dankzij de bijna perfecte staat van bewaring hebben de kenmerkende anatomische eigenschappen waardevolle informatie opgeleverd over deze nieuwe soort.
Posidonia in Holzmaden heeft al vijf verschillende soorten plesiosaurussen opgeleverd, waarmee drie van de drie belangrijkste groepen van deze soort zijn vertegenwoordigd. Deze nieuwe vondst versterkt de reputatie van Holzmaden als een van de beste plekken ter wereld om te zien hoe het leven in de zeeën van het Jura-tijdperk eruitzag.