NASA versnelt de uitvoering van een belangrijk project dat de maanreizen ingrijpend kan veranderen, terwijl China en Rusland ook strijden om een technologische doorbraak die alles in het komende decennium kan veranderen.
De ruimtewedloop is een nieuwe stille, maar intense fase ingegaan. Het gaat niet langer alleen om het bereiken van de maan, maar ook om het blijven daar. NASA bevordert, als onderdeel van een strategische stap, de ontwikkeling van een kernreactor voor toekomstige maanmissies. Met 2030 als uiterste deadline en gezien de vooruitgang van China en Rusland, willen de VS hun aanwezigheid op de maan versterken met technologie die de toekomst van de ruimtevaart kan herdefiniëren.
Nieuw maan doel: permanente en duurzame energie
Het Artemisa-programma, dat NASA in 2017 heeft gelanceerd, markeert een paradigmaverschuiving ten opzichte van de Apollo-missies van de vorige eeuw. Het doel is niet langer alleen om voet op de maan te zetten, maar om een langduriger aanwezigheid te vestigen. Hiervoor is het de bedoeling een semi-permanente basis op het maanoppervlak te bouwen, wat ons voor een belangrijke energie-uitdaging stelt.
In tegenstelling tot zonne-energie, die op de maan beperkt is tot dag- en nachtcycli, kan een kernreactor een constante stroomvoorziening garanderen. Dit zou het mogelijk maken om systemen te exploiteren, het leven van astronauten in stand te houden en uiteindelijk voedsel te verbouwen of brandstof te produceren uit maanwater. NASA onderzoekt deze technologie al vele jaren en versnelt nu het proces.
Sean Duffy, de huidige waarnemend directeur van het agentschap, heeft een nieuwe richtlijn ondertekend die voorziet in de selectie van twee commerciële voorstellen binnen zes maanden. Het doel: tegen 2030 een reactor klaar hebben die minstens 100 kilowatt elektriciteit kan opwekken. Deze impuls wordt niet alleen ingegeven door technische behoeften, maar ook door toenemende geopolitieke druk.
China en Rusland komen op stoom in de maanrace
De redenen voor de versnelling zijn niet alleen wetenschappelijk. China en Rusland hebben ook plannen aangekondigd om een eigen kernreactor te ontwikkelen en deze tegen 2035 naar de maan te sturen. Bovendien willen beide landen zich vestigen op de zuidpool van de maan, een strategisch belangrijke regio vanwege de mogelijke aanwezigheid van watervoorraden.
Controle over deze hulpbronnen kan van cruciaal belang blijken te zijn. Water is niet alleen van levensbelang voor menselijke consumptie, maar kan ook worden gebruikt voor het verbouwen van voedsel of de productie van waterstof als brandstof. In dit verband kan degene die als eerste zelfvoorzienende technologie bereikt, een aanzienlijk territoriaal voordeel behalen.
Volgens Politico zou het eerste land dat een kernreactor op het maanoppervlak plaatst, zelfs een verboden zone kunnen instellen, waardoor andere landen moeilijk toegang krijgen. In dit scenario wordt technologische concurrentie een kwestie van soevereiniteit en geospatiale controle.
Reactor: risico’s, resultaten en toekomstige oplossingen
Hoewel kernreactoren kleiner en lichter zijn geworden, brengt het transport ervan naar de ruimte duidelijke risico’s met zich mee. NASA en andere ruimtevaartorganisaties werken al jaren aan het verminderen van deze risico’s. Nog maar twee jaar geleden werden contracten getekend voor de ontwikkeling van reactoren met een vermogen van 40 kilowatt, en nu is dat doel verdubbeld.
Deze versnelling weerspiegelt ook de politieke noodzaak om het Artemisa-programma te versterken. De interne spanningen waren niet minder groot. Elon Musk, CEO van SpaceX, drong aan op prioriteit voor een bemande missie naar Mars, wat onzekerheid veroorzaakte over de toekomst van de terugkeer naar de maan. De ondertekening van dit nieuwe decreet door Duffy bevestigt het engagement voor het maanprogramma.
NASA heeft echter nog steeds geen officieel benoemde directeur. De oorspronkelijk door Donald Trump voorgestelde kandidaat, Jared Isaacman, werd na een conflict met Musk uit zijn functie ontheven. Janet Petro, die tijdelijk de functie van administrateur waarnam, is onlangs vervangen door Sean Duffy, en de definitieve benoeming wordt verwacht vóór de Artemisa 2- en 3-missies, die gepland staan voor 2026 en 2027.
Wat staat er naast de wetenschap op het spel?
Naast technologische vooruitgang staat ook op het spel wie de volgende era van ruimteonderzoek zal leiden. De maan kan een springplank naar Mars worden, en wie de controle heeft over de energie- en grondstoffenbronnen daar, kan de regels van het spel voor de komende decennia bepalen.
Het besluit om de ontwikkeling van een kernreactor te versnellen is niet alleen een wetenschappelijke stap, maar ook een intentieverklaring. De VS, China en Rusland voeren niet alleen een stille strijd om prestige: ze strijden om de toekomst van de ruimte. En de tijd tikt door.
